وابستگی کودکان به تبلت و گوشی هوشمند؛ چاره چیست؟

• اگر می‌خواهید کودک را با تکنولوژی آشنا کنید، به او اجازه دهید با تبلت شما بازی کند اما ...

قدیم‌ترها بچه‌ها از در و دیوار خانه بالا می‌رفتند و کودکانی که گوشه ای از خانه کز می‌کردند و کاری به کار کسی نداشتند به نظر می‌آمد مریض هستند. بازی و سرگرمی طبیعی‌ترین خصلت کودکان است؛ شاید در سال‌های اولیه زندگی‌شان تمایل داشته باشند به تنهایی و با اسباب بازی‌هایشان بازی کنند اما هر چه که بزرگ‌تر می‌شوند علاقمند به بازی با دوستان و همسالان خود می‌شوند.
بگذریم از مزیت‌های بازی‌های گروهی و آموزش‌های ناخودآگاهی که این بازی‌ها در رشد و تقویت خلاقیت و مهارت کودکمان دارد؛ شادابی و نشاط حاصل از باهم بودن بزرگ‌ترین خاصیتی است که جمع‌های کودکان همسال دارد.

اما امروزه با رشد علم و فناوری شاهد متحول شدن شکل جدیدی از بازی‌های کودکان هستیم. این روزها به هر خانه‌ای که وارد می‌شوید، به جای سر و صدای بازی و سرگرم بودن کودکان با خمیرهای بازی که خلاقیتشان را بالا می‌برد و مهارت‌ دست‌های‌شان را بیشتر می‌کرد، تبلت‌هایی در دست بچه‌ها جا خوش کرده و جایگزین نه چندان مناسبی بازی‌های مفرح کودکانه شده است. بعضی پدر و مادرها هم که امکان خرید چنین ابزاری برای کودک‌شان ندارند هم از خود گذشتگی کرده و او را با گوشی هوشمند تلفن همراه‌شان سرگرم می‌کنند و مهارت کودک‌شان در انجام بازی‌های مختلف را به رخ این و آن می‌کشند.

بچه‌های امروزی تمایلی به دویدن، کاردستی درست کردن و نقش‌پذیری در بازی‌هایی که نسل ما از آن‌ها لذت می‌برد، ندارند. آن‌ها ترجیح می‌دهند روی مبل راحتی لم بدهند، یک کاسه پفک کنارشان بگذارند و هر روز چندین مرحله از بازی‌ای که به آخر رساندنش کار هر کسی نیست را رد کنند.
پدر و مادر هم خوشحال از اینکه فرزندشان در خانه در کنارشان ساکت و آرام در گوشه ای نشسته و به اصطلاح سرش در لاک خودش است؛ غافل از اینکه این تکنولوژی به اصطلاح نوین، موجب ضعف قدرت بینایی و حرکت مفاصل و تغییر شکل اندام به خصوص در ناحیه پشت و گردن فرزندان می‌شود. علاوه بر اینکه اگر بر روی این بازی نظارت کافی وجود نداشته باشند ممکن است باعث ایجاد مشکلات زیادی برای فرزندانشان شود.

البته جای تعجب نیست؛ بچه‌های امروزی نمونه کوچک شده والدینشان هستند. نمونه آن‌هایی که در ‌مهمانی‌ها به جای گپ زدن با حاضران، به غایب‌های جمع وایبر می‌زنند و به جای چند متر دویدن، به دنبال نصب انواع اپلیکیشن‌های سلامت روی گوشی خود هستند. هدیه پژوهشگران فناوری اطلاعات به بچه‌های امروزی نه هوش بیشتر و نه ذهن آماده‌تر است. آن‌ها روی مبل‌های راحتی، صاحب بدنی خسته و انباشته از چربی می‌شوند و پشت صفحه تبلت‌ها، چشم‌هایی آزرده و ذهنی آشفته را از آن خود می‌کنند.
 

شاید حالا تصمیم بگیرید قانون جدیدی در خانه وضع کنید و تصمیم به گرفتن تبلت فرزندتان از او بگیرید؛ اما نیازی به محروم کردن فرزندتان از این امکانات نیست، کافی است خودتان همین حالا گوشی را روی زمین بگذارید و نه با حرف، بلکه با آوردن ورزش و مطالعه به ساعت‌های مرده‌تان، به کودک خود هم سبک زندگی سالم را آموزش دهید.

چند پیشنهاد ساده:
- به خاطر داشته باشید هدیه کردن گوشی و تیلت در سنین خردسالی اصلاً نشانه پیشرفت و به اصطلاح به روز بودن نیست. حتی اگر همه اطرافیان شما این کار را انجام بدهند. اگر می‌خواهید او را با تکنولوژی آشنا کنید، به او اجازه دهید برخی ساعات روز با تبلت شما بازی کند اما شخصی کردن این وسیله را از چنین سنی شروع نکنید.
- با وضع کردن برخی قانون‌ها، ساعت‌های استفاده فرزندتان از رایانه و تبلت را محدود کنید. برای مثال به او اجازه ندهید که گوشی یا تبلت را سر سفره و میز شام بیاورد.

- محققان می‌گویند ‌بازی با تیلت یا رایانه پیش از خواب می‌تواند سبب اختلال در خواب کودکان شود؛ پس به او اجازه بازی کردن با تبلت پیش از خواب را ندهید و نگذارید آن را به اتاق خوابش ببرد.

- بهتر است از خودتان شروع کنید. هر قدر هم که از لزوم فعالیت بدنی و قوی‌تر کردن ارتباطات رو در رو برای فرزندتان صحبت کنید، فایده‌ای ندارد. تا زمانی که او می‌بیند سرگرم شدن ‌با گوشی موبایل برایتان شیرین‌تر از گپ زدن با دیگران است، گوشش بدهکار توصیه‌تان نخواهد شد. اگر می‌خواهید فرزندتان زندگی مجازی را جایگزین تجربه‌های حقیقی زندگی نکند، خودتان در رعایت چنین اصلی پیش قدم شوید.

- فردا دیر است. از همین امروز شروع کنید. اگر تنها یک فرزند دارید، به او حق دهید برای پر کردن تنهایی‌اش به تبلت وابسته شود. در چنین شرایطی به جای جنگیدن با او، خودتان برای تغییر شرایط وارد عمل شوید. بازی‌های دونفره پرتحرک و هیجان‌انگیز، هم می‌تواند سلامت جسم فرزندتان را تضمین کند و مهارت‌های حرکتی‌اش را تقویت کند و هم لحظات شاد و خوشی را برایش رقم بزند. اگر کودکتان از چنین نعمتی بهره‌مند شود دیگر نیازی به مدام بازی کردن با تبلت پیدا نخواهد کرد.